Komórki macierzyste w kosmetykach.
Komórki macierzyste w kosmetykach.
Producenci kosmetyków starają się co jakiś czas, zaskoczyć nas niepowtarzalnym składem swoich kosmetyków. Komórki macierzyste są niewątpliwie modnym tematem ostatnich lat. Producenci chętnie wykorzystują je w swoich recepturach.
Pierwszy raz zostały wykorzystane w przemyśle kosmetycznym w 2008 roku. W tym celu wykorzystano odmianę jabłoni szwajcarskiej o nazwie: Uttwiler Spätlauber (Malus Domestica). Dlaczego właśnie ta odmiana? Jej owoce można przez długi czas przechowywać w magazynach i nie ulegają one wysychaniu ani gniciu. Te wyjątkowe własności zaintrygowały naukowców. Przeprowadzono szereg badań, które potwierdziły przypuszczenia o dobroczynnym działaniu ekstraktów z komórek tej rośliny na skórę. Firma Mibelle Biochemistry przeprowadziła badanie kliniczne na grupie 20 kobiet w wieku od 37 do 64 lat. Przez cztery kolejne tygodnie miały za zadanie wcierać krem z zawartością ekstraktu z komórek jabłoni szwajcarskiej. Głębokość zmarszczek mierzono przy pomocy optycznego urządzenia, obrazującego powierzchnię skóry w formacie 3D. Po upływie badanego czasu wykazano, że zmarszczki spłyciły się o 15% w stosunku do grupy kontrolnej. Badania In vitro na hodowlach komórkowych skóry również potwierdziły działanie witalizujące tego ekstraktu. Firma Mibelle Biochemistry w 2011 roku w odpowiedzi na odkrycie komórek macierzystych w skórze właściwej otrzymała komórki macierzyste z drzewa arganowego (PhytoCellTec Argan) opóźniające wyczerpywanie się, dermalnych komórek macierzystych. Ponadto w ofercie firmy dostępne są komórki macierzyste z: róży alpejskiej (PhytoCellTec Alp Rose) chroniące skórę przed stresem oksydacyjnym wywołanym promieniowaniem UV oraz zwiększające witalność komórek macierzystych skóry, z żywokostu lekarskiego (PhytoCellTec Symphytum) dla poprawy odnowy komórkowej i regeneracji epidermalnych komórek macierzystych oraz z winogrona (PhytoCellTec Solar Vitis) chroniące komórki macierzyste naskórka przed promieniowaniem UV.
Jak pozyskiwane są komórki macierzyste w przemyśle kosmetycznym?
Pierwszym etapem w procesie pozyskiwania ekstraktu z komórek macierzystych jest wybranie odpowiedniego materiału roślinnego i rozmnożenie rośliny metodą mikropropagacji. Następnym bardzo ważnym krokiem jest sterylizacja tkanki, w celu pozbycia się mikroorganizmów mogących zakazić hodowlę komórkową. Tak przygotowany materiał obrabia się mechanicznie, powodując jego fragmentację. W wyniku fragmentacji, wyspecjalizowane komórki budujące tkanki roślinne ulegają odróżnicowaniu, przechodząc w stan pluripotencji i zyskując tym samym charakter komórek macierzystych. Z nich zakłada się hodowlę komórkową, jednocześnie dostarczając do niej wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Następnie zachodzi selekcja i wybranie linii komórkowej o najbardziej pożądanych cechach biochemicznych i metabolicznych. Ostatnim etapem jest optymalizacja procesu do produkcji na skalę przemysłową poprzez przystosowanie komórek do wzrostu w płynie. Powoduje to znaczny przyrost biomasy. Na początku hodowle zawiesza się w szklanych naczyniach o niewielkiej objętości (kolbie stożkowej), a po pewnym czasie przenosi się je do bioreaktorów (objętość do 100 l), w których hodowla komórek macierzystych odbywa się na skalę przemysłową. Na koniec biomasę poddaje się działaniu wysokiego ciśnienia oraz trawieniu enzymatycznemu, aby uszkodzić ścianę komórkową wyhodowanych komórek. W ten sposób uzyskuje się zawiesinę zawierającą cytoplazmę, organella komórkowe oraz resztki komórek z porozrywanymi ścianami. Całość ekstrahuje się, a homogenaty zamykane są w liposomach i w tej postaci wędrują do kosmetyków. Taka forma ułatwia penetrację cennych składników przez skórę.
Badania dowodzą, że komórki macierzyste powodują wiele korzystnych efektów:
• Wzrost gęstości i jędrności skóry,
• Spłycenie zmarszczek,
• Wygładzenie naskórka,
• Pobudzenie skóry do odnowy,
• Wzrost wytwarzania włókien kolagenu i elastyny,
• Ochrona epidermalnych komórek macierzystych,
• Wzmocnienie mieszków włosowych.
Należy pamiętać, że w kosmetykach wykorzystywane są jedynie komórki roślinne. W Polsce prawo zabrania wykorzystywania ludzkich komórek i tkanek w produkcji kosmetyków, o czym mówi Ustawa o kosmetykach z dnia 30.03.2001r. Kosmetyki z „komórkami macierzystymi” w rzeczywistości zawierają jedynie ich ekstrakty, a nie żywe komórki, dlatego nie zmieniają prawidłowego funkcjonowania ludzkich komórek. Działanie związków zawartych w tych ekstraktach opiera się na wspomaganiu naturalnych procesów podziału i odnowy komórek naszego organizmu. Nawet gdyby komórki macierzyste przetrwały w kosmetyku, z racji niezgodności gatunkowej, nie jest możliwe, aby wbudowały się w ludzką tkankę. Ekstrakty z komórek macierzystych roślin są źródłem cennych substancji czynnych, które nie wywołują odpowiedzi immunologicznej, a więc są całkowicie bezpieczne.